Świadczenia rzeczowe podczas absencji rodzicielskich, a podleganie pod składki ZUS

czw. 16 lip 2020

Kiedy pracodawca finansuje w pełnej wysokości świadczenia rzeczowe takie jak: pakiety medyczne, grupowe ubezpieczenie na życie bądź pakiety sportowe na rzecz pracowników, a składniki te nie są uregulowane w regulaminie pracy i wynagradzania, a także nie wynikają z układów zbiorowych, wówczas świadczenie takie w rozumieniu Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi przychód ze stosunku pracy. Od tak dorozumianego przychodu należy odprowadzić składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, a także podatek dochodowy od osób fizycznych.

Sytuacja wygląda nieco inaczej, gdy w firmie pojawiają się osoby przebywające na urlopach macierzyńskich, rodzicielskich, ojcowskich oraz wychowawczych.

Zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe dla osób przebywających na urlopach z tytułu rodzicielstwa

Analizując przepisy Ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U.2020.0.266) w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, na mocy  art. 29 ust. 1, zasiłek macierzyński przysługuje w okresie ustalonym przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego oraz ojcowskiego. Urlopy te są zwane okresami nieświadczenia pracy przez pracownika.

W oparciu o art. 6 ust. 1 pkt 19 Ustawy, osoba pobierająca zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego, podlega z tego tytułu obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu, a zgodnie z art. 18 ust. 6 podstawę wymiaru tych składek stanowi kwota zasiłku. Zasiłek macierzyński stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, jednak nie jest podstawą składek na ubezpieczenie chorobowe, wypadkowe i zdrowotne. Dla osób pobierających zasiłek macierzyński składki emerytalne i rentowe w całości finansuje budżet państwa.

Za czas przebywania na ww. urlopach pobierany jest zasiłek macierzyński, jako odrębny do wynikającego ze stosunku pracy tytuł do ubezpieczeń emerytalnych i rentowych. Okres ten jest traktowany jako przerwa w ubezpieczeniu pracowniczym.

Podejście do ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia dla osób przebywających na urlopie wychowawczym

Z treści art. 6 ust. 1 pkt 19 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wynika iż urlop wychowawczy również stanowi samodzielne uprawnienie do ubezpieczeń emerytalnych i rentowych.

Dodatkowo, na podstawie art.  66 ust. 1 pkt 32 Ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U.2019.0.1373) można wywnioskować, że osoby korzystające z urlopu wychowawczego podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego, kiedy to nie posiadają innego tytułu do tego rodzaju ubezpieczenia.

Podstawą składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe dla osób przebywających na urlopach wychowawczych jest ustawowa kwota, stanowiąca 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na dany rok kalendarzowy, a składki są w całości finansowane przez budżet państwa.

Korzystanie ze świadczeń rzeczowych podczas ww. urlopów, a podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne

Za okres pobierania zasiłku macierzyńskiego, czy w trakcie nieświadczenia pracy przez pracownika podczas urlopu wychowawczego, wartość świadczeń rzeczowych opłacanych przez pracodawcę takich jak: pakiety medyczne, grupowe ubezpieczenia na życie, czy pakiety sportowe nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe ani ubezpieczenie zdrowotne.

Urlop przez część miesiąca

Zgodnie z pisemną interpretacją ZUS z dnia 20 grudnia 2019 r. WPI/200000/43/1111/2019, gdy pracownik przebywa tylko część miesiąca na urlopie macierzyńskim, rodzicielskim, ojcowskim czy wychowawczym, należy z podstawy wymiaru składek wyłączyć wartość nieodpłatnego świadczenia finansowanego przez pracodawcę, ustaloną proporcjonalnie do ilości dni urlopu w danym miesiącu.

W przypadku ww. absencji rodzicielskich, które są traktowane przez ustawodawcę jako przerwa w ubezpieczeniach pracowniczych, kwota świadczeń rzeczowych finansowanych przez pracodawcę nie stanowi podstawy do naliczenia i odprowadzenia składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz ubezpieczenie zdrowotne. Należy przy tym jednak pamiętać o zaleceniach dotyczących ustalania podstawy składek w przypadku absencji za część miesiąca.

Więcej na www.mazars.pl